ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Κοινώς το αποκαλούμε λινάρι και ανήκει στην οικογένεια των Λινοειδών η οποία περιλαμβάνει 230 περίπου είδη στις εύκρατες περιοχές και τις περιοχές της Μεσογείου.
Το λινάρι καλλιεργείται για τις κλωστικές ίνες, που βρίσκουν εφαρμογή στην ύφανση λινών υφασμάτων, καθώς και για τα ελαιούχα και φαρμακευτικά (καθαρτικά, διουρητικά, μαλακτικά) σπέρματά του.
Ο τόπος της καταγωγής του δεν μας είναι ακριβώς γνωστός, θεωρείται όμως ιθαγενές των χωρών μεταξύ του Ευξείνου Πόντου, της Κασπίας Θαλάσσης και του Περσικού Κόλπου. Η καλλιέργεια του φυτού και οι ευεργετικές του ιδιότητες είναι γνωστές από την εποχή του Ιπποκράτη. Ο Θεόφραστος μνημονεύει το έλαιο των σπόρων του, ο δε Διοσκουρίδης αναφέρει αρκετές φαρμακευτικές του ιδιότητες.
Το λινάρι είναι φυτό ετήσιο, με βλαστό λεπτό, λείο, ύψους 0,50-0,90 μ. Έχει φύλλα λογχοειδή, οξύληκτα και άνθη ζωηρόχρωμα κυανά, που εμφανίζονται το τέλος της άνοιξης και τις αρχές του καλοκαιριού.
Φυτό κλωστικό, ελαιοφόρο και φαρμακευτικό.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Όπως αναφέρεται η καταγωγή του φυτού είναι από την Ασία. Ήταν η μόνη φυτική ίνα - πλην του μεταξιού και του μαλλιού - που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι για την υφαντουργική.
Πόσο παλιά ο άνθρωπος χρησιμοποίησε το φυτό αυτό δεν μπορεί να πει κανείς με σιγουριά. Για πάρα πολλά χρόνια γνωρίζαμε ότι αρχαιολογικές έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη σπόρων και λινών υφασμάτων στη Βαβυλώνα (7.000π.Χ) και σε πόλεις των Άλπεων (5.000 π.Χ.).
Όπως ανακοινώθηκε όμως, το Λινάρι χρησιμοποιούνταν από τους προϊστορικούς ανθρώπους πριν 34.000 χρόνια!
Πρόκειται για τις πιο παλιές, επεξεργασμένες από τους προϊστορικούς ανθρώπους ίνες που έχουν βρεθεί.
Πρόκειται για άγριο λινάρι, μη καλλιεργημένο, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να φτιάξουν ύφασμα, κλωστές, ρούχα, σχοινιά και καλάθια, σύμφωνα με την ανακοίνωση των ερευνητών που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικό Science. Στην Ελλάδα εισήχθη από την Κολχίδα, μετά την εποχή του Ηροδότου. Ήταν γνωστό ως κλωστικό φυτό με το όνομα λίνον. Οι φαρμακευτικές ιδιότητες των σπόρων του λιναριού ήταν γνωστές στους αρχαίους Έλληνες. Ο Ιπποκράτης, όπως και ο Θεόφραστος (5ος και 4ος αιώνας), τους συνιστούσε για φλεγμονές των βλεννογόνων. Ο Διοσκουρίδης (1ος αιώνας π.Χ) αναφέρεται στις μαλακτικές του ιδιότητες.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Οι λιναρόσποροι περιέχουν βλεννώδεις ουσίες, πηκτίνη και λινέλαιο σε ποσοστό 30-40%, σάκχαρα, άμυλο, κερί, ρητίνη και πρωτεΐνες.
Το λινέλαιο περιέχει διάφορα οργανικά οξέα (cis-λινολεϊκό,α-λινολενικό οξύ, βιταμίνη F), ένα κυανογόνο γλυκοσίδιο (λινομαρίνη), ένζυμο (λινομαράση), βιταμίνες Α, Β, D, Ε, μεταλλικά στοιχεία και αμινοξέα
Ο λιναρόσπορος φυσικά, έχει αποδειχθεί ότι είναι μια πολύ πλούσια πηγή σε Ω-3 λιπαρά οξέα, ωφέλιμα για το καρδιαγγειακό σύστημα.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Ο λιναρόσπορος χρησιμοποιείται κυρίως σαν καθαρτικό, καθώς έχει μαλακτικές, καταπραϋντικές ιδιότητες για το πεπτικό και το ουροποιητικό σύστημα.
Οι λιγνάνες που περιέχουν, μπορούν να καθυστερήσουν ή και να προλαμβάνουν την ανάπτυξη καρκινικών όγκων, μειώνουν την χοληστερίνη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα
Οι ώριμοι σπόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χαλαρωτικό αποχρεμπτικό, καθαρτικό και εκτεταμένα σε καταπλάσματα. Είναι επίσης καταπραϋντικό για την γαστρίτιδα και τον ερεθισμένο λαιμό.
Δεν περιέχει γλουτένη, με αποτέλεσμα το αλεύρι που παράγεται από αυτό να είναι πιο εύπεπτο και ιδιαίτερα κατάλληλο για άτομα με γαστρεντερικά προβλήματα.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες, προστατεύει τον οργανισμό από τη δυσκοιλιότητα και δρα προληπτικά για τις κακοήθειες του εντέρου.
Παράλληλα, η κατανάλωσή του ανακουφίζει από το άσθμα, τους πόνους της περιόδου, τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.
Τέλος, πρόσφατες έρευνες παρουσιάζουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα ως προς τη ωφέλιμη δράση σε ψυχιατρικά και νευρολογικά προβλήματα, όπως η κατάθλιψη και η διπολική διαταραχή.
ΧΡΗΣΗ
Για την δυσκοιλιότητα πίνουμε 1 ποτήρι νερό με 1 κουταλιά της σούπας μουλιασμένους λιναρόσπορους.
Για τον βήχα και τον ερεθισμένο λαιμό μπορεί να παρασκευαστεί ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε 1-2 κουταλάκια του τσαγιού βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε έως 3 φλιτζάνια την ημερησίως. Μπορούμε να προσθέσουμε μέλι και χυμό λεμονιού.
Ως κατάπλασμα το χρησιμοποιούμε για τους πλευρικούς πόνους αλλά και σε δοθιήνες, αποστήματα και έλκη.
Συνδυάζεται καλά με το ρύζι, τα αρτοσκευάσματα, τα δημητριακά, στο γιαούρτι και στις μπάρες.
Προσοχή!
Για προσωπική ασφάλεια, να καταναλώνετε το μέγιστο 3-4 κουταλιές της σούπας ημερησίως, επειδή περιέχει κυανογόνο που μετατρέπεται σε θειοκυάνιο αυξάνοντας τον κίνδυνο για βρογχοκήλη.
Αντενδείκνυται σε άτομα που πάσχουν από την νόσο του Crohn, από θηλάζουσες ή έγκυες, από μικρά παιδιά και από άνδρες που έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.
Οι ιδιότητες που έχει το κάθε βότανο, το καθιστά σύμμαχό μας στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών.
Όμως η υπερκατανάλωση μπορεί να φέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα.
Γι αυτό τον λόγο θα πρέπει πάντα να ρωτάτε τον γιατρό σας πριν από τη λήψη κάθε βοτάνου.
